Google Trends verilerine göre, Kasım 2021’de Facebook Connect etkinliği sonrasında “Meta” terimi için yapılan arama sayılarında bir patlama yaşandı. Aslında “Meta”, Facebook’un yeniden markalaşmasından çok öncesinde de var olan bir kavramdı.

“Metaverse” kelimesi, “evren” kelimesi ile ötesinde anlamına gelen “meta” ön ekinin birleştirilmesiyle meydana getirilmiş bir kelimedir. Bu kelime ilk kez, 1992 yılında Neal Stephenson tarafından kaleme alınan Snow Crash adlı bir bilim kurgu romanında kullanılmıştır. Yazar kitabında bu terimi, internetin gelecekteki bir yinelemesi bağlamında çok distopik bir şekilde işlemektedir. 27 yıl sonra ise, Mark Zuckerberg bu kavramı “somutlaştırılmış internet” olarak tanımladı. Terimin tanımı önemli ölçüde değişmemiş olsa da arkasındaki teknoloji kesinlikle değişti. 

Peki metaverse tam olarak nedir ve deneyimlemek için hantal cihazlar gerektirir mi? Hayır. Her ne kadar grafik insan arayüzleri, sanal içeriğin sürükleyiciliğini hissetmek için yardımcı araçlar olsa da bir zorunluluk değildir. Sesli asistanlarımızın ve hatta akıllı bilekliklerimizin de bu terim içerisinde yeri vardır. Metaverse, verilerin sürekliliği sayesinde eş zamanlı olarak deneyimlenebilen, bireysel bir mevcudiyet duygusu ve gerçek zamanlı oluşturulmuş sanal dünyalardan oluşan, büyük ölçüde ölçeklendirilmiş ve birlikte çalışabilir bir ağ olarak tanımlanabilir. Bu ağ, yaratıcıları tarafından belirlenen sınırlar içinde çalışır. Esasen, bizim gerçek olarak tanımladığımız şeyin bir uzantısıdır. [1].

Metaverse’i gerçekten özel kılan şey, onunla bağlantılı olarak erişebileceğiniz sınırsız olasılıktır ve burada kesinlikle tek bir şirketin ya da kişinin doldurabileceğinden çok daha fazla keşfedilmeyi bekleyen alan var. Bu yüzden yeni başlayan biri, odağını ararken kolaylıkla kaybolabilir. Şanslıyız ki Jon Radoff adında bir girişimci, yolu daha sistematik bir şekilde yürüyebilmemiz için ana başlıklardan bir harita çiziyor.

• • ● Öncü Dönem: İlk web sitelerini hatırlıyor musunuz? Çoğunlukla etkileşime giremediğimiz statik içeriklerden oluşuyordu. Ziyaretçilerin sitenin işleyişine hiçbir etkisi ya da katkısı olamıyordu. Bu dönem yazılım geliştiricilerin kontrolündeydi ve her şeyin sıfırdan inşa edilmesi gerekiyordu.
  • ● Mühendislik Dönemi: Bu dönem, ‘yeni şeyler inşa etmek için kullanabileceğimiz yapı taşlarını yerleştirdiğimiz döneme karşılık gelir. Bu dönemdeki iyi örneklere yazılım kitaplıklarına, oyun motorlarına veya SDK'lar verilebilir. Bu araçlar geliştirme süreçlerini hızlandırır ve kolaylaştırır. 
  • ● Yaratıcı Dönem: Bu dönem, herkesin kullandığı aracı sadece kullanmak yerine kişilerin bu araçla ne yaratabileceğine odaklanmaya çalıştığı dönemdir. Tıpkı şu anda kullandığımız kodsuz çözümler gibi.

Mekansal hesaplama, fiziksel dünyayı dijital dünyayla harmanlayan çözümlerden oluşur. Fiziksel dünyadan bir girdinin dijital dünyaya aktarılması ya da bunun tam tersi olarak özetleyebiliriz. Örnek olarak Apple’ın 3D nesne modelleme projesini duymuş olabilirsiniz. Fiziksel nesneyi taramak ve dijital alanda bir 3D ikizini oluşturmak için Lidar (ışık algılama ve mesafe) sensörlerini kullanır. Bu alanda kullanabilecek çözümler internet-tabanlı seçenekler artış göstermeye başlamıştır. Niantic’in Lightship ya da 8th Wall’ın WebAR platformları örnek olarak gösterilebilir.

Elon Musk bir röportajında telefonlarımızla olan ilişkimizden dolayı zaten siborglara dönüştüğümüzü söyledi bile. İnsan arayüzleri, insanlara makineler üzerinde kontrol gücü veren her türlü şey olabilir. Meta Quest gibi VR başlıklardan, Mojo Lens gibi akıllı kontakt lenslere kadar, çok çeşitli görüşlere sahip arayüzler örnekleyebiliriz. Her yinelemeyle beraber estetik görünüşleri iyiye doğru gelişiyor. Bu gelişmeler yakın gelecekte bize gündelik kullanıma uygun ve daha ulaşılabilir seçenekler sunacaktır.